จุดเริ่มต้นกำเนิดของทะเลทราย

โลกอันกว้างใหญ่ของเราใบนี้ เต็มไปด้วยความหลากหลายทางกายภาย ชีวภาพมากมาย หนึ่งในสภาพแวดล้อมที่ค่อนข้างโหดร้ายต่อมนุษย์นั่นคือ ทะเลทราย สภาพแวดล้อมที่เต็มไปด้วยผืนทรายสุดลูกหูลูกตา ทั้งร้อน แล้งในตอนกลางวัน และหนาวเหน็บเย็นเฉียบเข้าขั้วหัวใจในตอนกลางคืน เราเคยสงสัยกันไหมว่า ทะเลทรายมันเกิดขึ้นมาได้อย่างไร

แกนโลกเปลี่ยนแปลง

โลกของเราด้านในสุดนั้นมีสิ่งสำคัญที่ช่วยพยุงโลกของเราไว้นั่นคือ แกนโลก แกนตัวนี้ไม่ได้เป็นแกนตั้งตรง มันจะมีความลาดเอียงในระดับหนึ่ง ซึ่งในอดีตแกนโลกจะตั้งที่องศาหนึ่ง แต่ระยะเวลาผ่านมาเนิ่นนานทำให้แกนโลกนั้นเพิ่มความลาดเอียงมากขึ้น องศาที่เปลี่ยนไปของแกนโลกทำให้สภาพแวดล้อมบางแห่งเปลี่ยนแปลงไปด้วย กล่าวคือ ได้รับแสงอาทิตย์มากขึ้น จนทำให้สูญเสียความชื้นจากความร้อนมากขึ้นสุดท้ายกลายเป็นทะเลทรายไปในที่สุด

สภาพอากาศเปลี่ยนแปลง

ผลพวงจากข้อแรก ทำให้สภาพอากาศเกิดการเปลี่ยนแปลง กรณีตัวอย่างคือ ทะเลทรายซาฮาร่า พอแกนโลกเปลี่ยนทำให้ฤดูร้อนฝั่งซีกโลกเหนืออุณหภูมิลดลง เกิดจากแสงอาทิตย์โดนน้อยลง ก็ทำให้เกิดความแห้งแล้งสะสมต่อเนื่องไปเรื่อยจนกระทั่งสิ่งมีชีวิตอยู่ไม่ได้ค่อยๆ ทยอยสูญพันธุ์ลงไป จนสุดท้ายทุกอย่างก็กลายเป็นทะเลทรายซาฮาร่าอย่างที่เราเห็นกัน

จุดที่ตั้งอับลม

พื้นที่บางส่วนของโลกต้องบอกว่าเป็นชัยภูมิที่ไม่ดีเอาเสียเลย กล่าวคือเป็นพื้นที่ราบตั้งอยู่ในจุดอับลม ตั้งอยู่ระหว่างหุบเขาล้อมรอบ นั่นทำให้ฝนตกลงมาน้อยมาก เนื่องจากแรงลมอ่อนแรงไปจากการปะทะกับภูเขา เมื่อฝนตกน้อย ก็จะทำให้ความชื้นในบริเวณนั้นน้อยไปด้วย พอความชื้นน้อย น้ำมีน้อย สิ่งมีชีวิตก็อยู่ไม่ได้ พืช สัตว์ ล้มตายลงไป เมื่อระบบนิเวศน์พังทลายก็ไม่มีสิ่งมีชีวิต เมื่อไม่มีสิ่งมีชีวิตดินก็ขาดสารอาหารจนกลายเป็นทะเลทรายในที่สุด

พายุ+กระแสน้ำ

อีกหนึ่งปัจจัยทำให้เกิดทะเลทรายเชื่อว่าหลายคนคงนึกไม่ถึงนั่นคือ ลม เจ้าวายุของเรานี่แหละเป็นตัวสร้างสรรค์ทะเลทรายชั้นดีเลย กล่าวคือ ลมจะพัดพาหน้าดินออกไปจนหมด หากไม่มีพืชปกคลุมหน้าดินเอาไว้ ก็จะยิ่งไปเร็วมากขึ้น จนทำให้เกิดทะเลทรายได้ยิ่งหากได้คู่หูที่ชื่อว่า กระแสน้ำด้วย จะทำให้เกิดปรากฏการณ์กษัยการ (การผุผังต่อเนื่อง) สุดท้ายก็เกิดเป็นทะเลทรายขึ้น ผลพวงจากปรากฎการณ์นี้ทำให้เกิดทะเลทรายหลายชนิด เช่น ทะเลทรายหิน (โดนพัดไปหมดจนหินโผล่ขึ้นมา) ทะเลทรายหินกรวด ทะเลทรายทราย และทะเลทรายแดนทุรกันดาร

การรุกรานของมนุษย์

ปัจจัยสุดท้ายทำให้เกิดทะเลทรายนั่นคือ มนุษย์เราเองนี่แหละ หากยังจำกันได้เราคงเคยได้ยินข่าวภูเขาหัวโล้นทางภาคเหนือของบ้านเรา นั่นแหละคือตัวอย่างชัดที่สุด การรุกรานถางป่า เผาป่า ทำเกษตรไร่เลื่อนลอย ตัดไม้ต้นน้ำ พวกนี้จะทำให้ระบบนิเวศน์เสีย ป่าหาย กลายเป็นเขาหัวโล้นและทะเลทรายในที่สุด หวังว่าเราคงไม่อยากให้เกิดทะเลทรายในบ้านเรานะ